Aangesloten opleidingen kijken periodiek naar elkaars afstudeerwerk. De uitkomsten en ervaringen van deze werkgroep zijn waardevol voor de kwaliteitsborging van het eindniveau en uiteindelijk bij de accreditatie van de deelnemende opleidingen.
Om tot structureel overleg en afstemming op het gebied van Cybersecurity te komen is het van belang om begripsmatig dezelfde taal te spreken en gezamenlijke uitgangspunten te gebruiken. Dit geldt niet alleen intern, maar ook extern, zodat communicatie helder kan verlopen. Het HBO-i domeinmodel is generiek ingericht terwijl cybersecurityspecialisten doorgaans worden gezien als specifieke beroepsgroep. Dit kan leiden tot onduidelijkheden als het gaat om het inrichten en afstemmen van onderwijs. Dit project heeft als doel om dit voorkomen.
De laatste jaren zien we dat binnen ons domein vakken, minoren en dergelijke steeds vaker gericht zijn op data science en andere manieren van omgaan met data. Gezien deze groei is er ook de vraag ontstaan om in kaart te brengen wat er zoals aan lesprogramma’s zijn bijgekomen. De projectgroep Applied Data Science is hiervoor in het leven geroepen en staat onder leiding van Kees Rijsenbrij (HvA en lid Dagelijks Bestuur HBO-i).
Alle hogescholen hebben een SDG convenant getekend waarin staat dat ze de Sustainable Development Goals gaan integreren in hun onderwijs. Daarnaast hebben veel hogescholen duurzaamheid/duurzame ontwikkeling en/of SDG in hun missie staan. Op dit moment is de doorvertaling naar HBO-ICT echter ad hoc. Er zijn wel goede initiatieven maar van echte integratie lijkt geen sprake. Er zijn verspreide projecten waarbij de hogescholen elkaar nog niet vinden en wederzijds leren beperkt plaatsvindt. Tevens zijn de SDGs nog geen onderdeel van de Domeinbeschrijving terwijl ze wel verschillende onderdelen raken.
Doel
Een efficiënte (met beperkte hoeveelheid middelen) en effectieve (het doel bereikend om ICT professionals op te leiden die rekening houden met mens, milieu en maatschappij) manier om integratie van SDGs te bereiken is om aan te sluiten bij bestaand onderwijs. Aansluiting kan bereikt worden door bestaande onderwijsinstrumenten te voorzien van SDG elementen via een SDG-wiki of een vergelijkbaar platform.
Er is bij diverse opleidingen behoefte aan het aanvullen en aanscherpen van eindniveaus van verschillende algemene vaardigheden. Je kunt hierbij denken aan de bestaande domeinen zoals deze beschreven zijn in de huidige domeinbeschrijving, maar menig opleiding zoekt naar een specifiekere invulling om zo aan de vraag vanuit de collega’s te kunnen voldoen. Samen gaan we op zoek naar de gulden middenweg.
De toestroom naar de IT-arbeidsmarkt wordt vanuit de HBO-i opleidingen in sterke mate beïnvloed door het rendement van de opleidingen. Er is op dit moment geen inzicht in wat die rendementen zijn en welke best (en bad) practices er zijn om het rendement van de opleidingen te vergroten (en wat we vooral ook niet moeten doen). De doelstelling is drieledig en luidt als volgt:
Inzicht verkrijgen in:
- Rendementen van zoveel mogelijke HBOi-opleidingen
- De definitie van rendement moet hierbij goed afgestemd worden (wat is rendement, kijken we naar propedeuse- en/of hoofdfase- en/of diploma-rendement, enz);
- Best practices die tot heden bijgedragen hebben aan rendementsverbetering binnen opleidingen;
- Bad practices: practices die niet of niet aantoonbaar bijgedragen hebben aan rendementsverbetering;
- Een overzicht verkrijgen van de onderzoeken over dit onderwerp die binnen het speelveld van HBO-i gedaan zijn.
Rob Willemsen (Avans) is de kartrekker van dit project.
Met de komst van een update van de Domeinbeschrijving is er aanleiding voor de opleidingen om met elkaar te delen hoe ze deze in hun onderwijsprogramma willen integreren. De doelstelling van het project Positioneren opleidingen is het inzichtelijk maken van de opleidingen onderling en voor studenten en het werkveld. De groei van i-opleidingen als mede het aantal specialisaties en minors vragen om een vergelijking op basis van focus en inhoud. Onderscheidend, maar met een gemeenschappelijke basis. In hoeverre is dit van toepassing op de i-opleidingen? Voor meer informatie of deelname kun je terecht bij Frens Vonken, voorzitter HBO-i.
Vanuit verschillende HBO-i-opleidingen is er afstemming met en voorbereiding op doorstroming naar WO-opleidingen. Dit zijn vooral lokale initiatieven. Van dit geheel aan initiatieven bestaat vooralsnog geen overzicht. Wellicht kan een dergelijk overzicht een mogelijke samenwerking tussen wo-partijen en hbo-instellingen vergemakkelijken.
Daarnaast is in de laatste HBO-i domeinbeschrijving ook het masterniveau beschreven om de ontwikkeling en verantwoording van professional masterprogramma’s te ondersteunen. Er bestaat geen overzicht van welke ict-gerelateerde professional master programma’s er worden aangeboden en welke initiatieven daartoe bestaan. Vanuit een dergelijk overzicht kan onderlinge afstemming en samenwerking gevonden worden, om op die manier makkelijker en beter een professioneel masteraanbod te ontwikkelen.
Meer vrouwen op ICT-opleidingen: daar maakt Stichting HBO-i zich sterk voor. Het project ‘Genderbalance in de ICT’ van de stichting leverde onder andere een toolkit op: een verzameling initiatieven van verschillende organisaties die meisjes stimuleren om voor ICT te kiezen. Via de blokken hieronder kom je meer te weten over deze projecten en onderzoeken. Ontdek hoe je deze initiatieven kunt gebruiken om de instroom van vrouwen op jouw opleiding te vergroten.
Voor meer informatie over dit project bekijk de Toolkit.
Alle hbo-opleidingen werken aan concreet onderwijs om onderzoekend vermogen meer te integreren in het curriculum, zodat het een normaal aspect wordt binnen het hele beroepsproces. Vaak is er echter te weinig ontwikkeltijd.
Binnen het HBOi Open OiO-project zetten we een platform en proces op binnen WikiWijs voor het delen van kwalitatief onderwijsmateriaal voor het onderzoekend vermogen. Zo kunnen we landelijk elkaars expertise gebruiken en snel tot goed onderzoeksonderwijs komen. Dit materiaal heeft de vorm van bouwstenen: zelfstandige, makkelijk te integreren leseenheden. In samenwerking met HAN, HHS, Fontys en Saxion wordt intussen het eerste lesmateriaal beschikbaar gemaakt op WikiWijs.
Voor meer informatie over dit project bekijk de website.
De doorstroom van jongeren tot 25 jaar van het middelbaar beroepsonderwijs naar het hoger beroepsonderwijs is in de afgelopen jaren gedaald. In 2010 ging 44 procent (22.000) van de mbo-4-studenten door op het hbo, en in 2018 was dat nog maar 39 procent (23.000). Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Vanuit het mbo geeft alleen een mbo-4-diploma toegang tot het hbo. Meisjes volgen vaker dan jongens een mbo-opleiding op het hoogste niveau. Van de meisjes die in het studiejaar 2017-2018 jonger waren dan 25 jaar en een mbo-opleiding volgden, deed ongeveer 60 procent een opleiding op het hoogste niveau (mbo-4). Bij jongens lag dat rond de 51 procent. (ANP, 30 september 2019)
De doorstroom vanuit het mbo staat van verschillende kanten onder druk. De aansluiting staat als problematisch bekend, het werkveld trekt aan de mbo’ers met een diploma en het zijn vaker meisjes dan jongens die doorstuderen. Doorgaans de groep die niet voor de i-opleidingen kiest. En ook al wordt hier aan gewerkt (zie project vrouwelijke rolmodellen), op de korte termijn zal dit geen sterk afwijkende cijfers opleveren.
Echter, de doorstroming laat zich niet uitsluitend met sombere termen beschrijven. De aansluiting van de opleiding applicatieontwikkeling (mbo) naar softwareontwikkeling (hbo) gaat doorgaans bovengemiddeld goed. Dus reden genoeg om hiermee aan de slag te gaan. Vanuit HBO-i is er een projectgroep die zich hierover buigt, dit gebeurt onder de leiding van Julian van der Kleijn (Avans).
