Meer dan driehonderd bezoekers, waaronder studenten, docent-onderzoekers, lectoren, wetenschappers, politiek en relaties uit het werkveld, kwamen naar de ‘Dag van het praktijkgericht onderzoek’ van de Hogeschool Rotterdam. Dertig sprekers en veertien projecten uit alle domeinen van de hogeschool leverden een bijdrage aan de brede discussie over kunstmatige intelligentie en ethiek.
Kunstmatige intelligentie ontstond 1956 als een onderdeel van computer science, tien jaar voor de publicatie van het chatprogramma ELIZA van Joseph Weizenbaum. Vandaag de dag staat kunstmatige intelligentie op het punt om op alle uithoeken van de dagelijkse werkelijkheid invloed te krijgen, in de gezondheidszorg en in de economie, in de kunsten en in de techniek, in zaken rondom veiligheid en sociale vraagstukken. Kunstmatige intelligentie (of kort: AI, voor artificial intelligence) kan bijna overal gebruikt worden. Mag dat ook? En is dat wenselijk? Deze vragen stonden op de dag van het praktijkgericht onderzoek centraal.
Het eerste gesprek ging over het leren over AI, het leren met AI en het leren van AI. Door AI te bedenken, te ontwerpen, te trainen en te gebruiken verandert het perspectief op de omgeving. Zo vergroot AI soms verborgen afkaderingen en categoriseringen, of weerkaatst ongemakkelijke waarheden over ons gedrag. Wat zouden we van zo’n spiegel kunnen leren?
Ten tweede kwamen er kansen en problemen van AI aan bod vanuit de meest uiteenlopende speculatieve toepassingen. Wat zou het betekenen als we onze machines kunnen verzorgen als een tuin? Is de technisch volmaakte mens van het transhumanisme een gelukkiger mens? Gaan wiskundige taalmodellen de natuurlijke taalontwikkeling vervangen? Wat is de impact van antropomorfisme en biometrische authenticatie op de gebruikerservaring van AI? En hoe verhouden zich kunstenaars tegenover de niet alleen technische maar ook ecologische, sociale en politieke complexiteit van AI?
Ten derde werden er kansen en problemen van AI in praktische toepassingen besproken, bijvoorbeeld over de betekenis van explainable AI voor inclusiviteit in het algemeen. Of meer specifiek over de geleerde lessen vanuit onderzoek en onderwijs bij het gebruiken van AI voor gepersonaliseerde zorg.
De ‘Dag van het praktijkgericht onderzoek’ liet zien hoe de Hogeschool Rotterdam het omgaan met AI als een domeinen overstijgende, transdisciplinaire ethische opgave ziet voor iedereen.
Een terugblik op de dag van het praktijkgericht onderzoek is te vinden in een online magazine en een verdieping van de thema’s is gepubliceerd op Science Guide.
